Cüzzam, 1876 yılında bilim adamı Armauer Hansen tarafından bulunmuş bir mikrop türüdür. Cüzzam mikrobu deriyi tutarak yayılır ve vücudu tamamen saran bir hastalığı meydana getirir. Cüzzam hastalığı dünya genelinde toplumsal ve sosyal bir hastalık olarak kabul edilir. Cüzzam hastalığına yakalanan insanlar toplum arasında barınamazlar ve kısa sürede ölürler. Bu yüzden cüzzam hastalığına yakalanan kişiler kayıt altına alınır ve bu hastalar için özel yaşam alanları oluşturulur. Cüzzam hastalığı genelde 50 yaş üzeri insanlarda görülür. Türkiye’de son kayıtlara göre 2700 cüzzam hastası olduğu tespit edilmiştir ve bu hastaların ortalama yaşları 60 olarak açıklanmıştır. Yapılan bilimsel araştırmalarda cüzzam hastalarının daha çok kırsal kesimlerde yaşadıkları öğrenilmiştir. Aynı eşyaları kullanan, aynı tabaktan yemek yiyen ve aynı sağlık hizmetlerinden faydalanan kişiler arasında cüzzam hastalığı daha kolay yayılır.
Cüzzam Nasıl Yayılır?
Cüzzam ırsi nitelikte bir virüstür. İnsan vücudu mikroba karşı doğal bağışıklığa sahiptir fakat bazı vücutlarda bağışıklık sistemi çok güçsüzdür ya da hiç yoktur. Buda tamamen genetik bir durumdur. Mikrobun tek taşıyıcısı insandır ve insandan insana yayılır. Cüzzam mikrobunu taşıyan biri ile en ufak temas sonucunda virüs bulaşabilir. Bunun dışında cüzzam hastası ile aynı bardaktan su içmek, aynı kişisel eşyaları kullanmak, ilişkiye girmek hatta aynı ortamda nefes almak bile hastalığın bulaşmasına neden olabilir. Bu yüzden sağlıklı insanlar ile cüzzam hastaları aynı ortamda bulunmamalı. Cüzzam virüsü erken teşhis edildiği zaman tedavi edilir hastalığın ilerlemesi durumunda hastanın ölümü ile sonuçlanır.
Cüzzam Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
- Sık sık tekrarlanan burun kanamaları ve burunda sürekli tıkanmalar.
- Vücutta deriden açık renkte, yuvarlak ve oval, fazla kabarık olmayan, kepeksiz leke.
- Vücudun belirli yerlerinde özellikle kolun iç yüzeyinde ve ön kol da duyu eksilmesi.
- Derinin üzerinde duyu kusuru yaratan lezyonlar.
- Vücutta zamansız çıkan lekelerin sık sık kaşıntı yapması.
- Göz kapaklarının zor kapanması ya da kapanmaması.
- Dirsek ve dizlerde yara izleri.
- Kaşların uç kısımlardan başlayarak dökülmesi.
- Avuç içi kaslarının erimeye başlaması, bacak ve kol sinirlerinde ağrı ve kalınlaşma oluşması.
- Vücudun pek çok yerinde basili nodüller oluşması.
- Yüzde ödem oluşması ve alın derisi ile kulakların mor kabarık ve sert nodüller ile dolması.
- Yüz bölgesindeki beklenmedik morlukların oluşması.
Cüzzam Hastalığının Tedavisi Nasıl Yapılır?
Cüzzam tedavisinde en önemli nokta erken teşhistir. Teşhisi gecikmiş ya da düzenli tedavi görmemiş hastalarda 14-15 yıl içinde çeşitli sakatlıklar gelişir. Hastaların ilk teşhisi özel hastanelerde ya da devlet hastanelerinde deri uzmanları tarafından yapılır. Cüzzam virüsü tespit edilmesi durumunda 3 yıl boyunca ilaç tedavisi yapılır ve doktorun önerdiği aralıklarla hastalığın seviyesi kontrol edilir. Tedavi boyunca hastalar gözetim altında tutulabilir ve hastalığın etkisiyle oluşan vücut bozuklukları cerrahi operasyon ile giderilir. Teşhisi geç yapılan ve vücudu saran cüzzam hastalığı ölüm ile sonuçlanır.
